Şirket devri, bir işletmenin tamamen veya kısmen başka bir kişi ya da kuruma devredilmesini ifade eder. 2025 yılında Türkiye’deki ekonomik koşullar ve yasal düzenlemeler, şirket devri maliyetlerini doğrudan etkileyen önemli faktörler arasında yer almaktadır. Bu yazıda şirket devri maliyetlerini belirleyen kalemler, yasal yükümlülükler ve dikkat edilmesi gereken noktalar ele alınmaktadır.
Şirket Devri Maliyeti Nedir?
Şirket devri maliyeti, işletmenin el değiştirme sürecinde ortaya çıkan tüm giderlerin toplamıdır. Bu maliyetler, noterden alınacak vekaletname ücretlerinden vergi ödemelerine, danışmanlık giderlerinden hukuki işlemlere kadar birçok kalemi kapsar. 2025 yılı itibarıyla ekonomik dalgalanmalar ve vergi mevzuatındaki değişiklikler bu maliyetlerin artmasına neden olmuştur.
Şirket Devrinde Öne Çıkan Gider Kalemleri
Şirket devri sırasında karşılaşılan maliyetlerin büyük kısmı yasal zorunluluklar ve işlem ücretlerinden oluşur. Bunlar arasında noter masrafları, harçlar, devir sözleşmesinin hazırlanması ve danışmanlık ücretleri yer alır.
Noter Ücretleri
Şirket devir sözleşmesinin hazırlanması ve onaylanması için noter onayı gereklidir. 2025 yılında noter ücretleri, işlem değerine göre belirlenmekte ve ortalama 3.000-7.000 TL arasında değişmektedir.
Vergi Giderleri
Devir işlemi sırasında damga vergisi, KDV ve kurumlar vergisi gibi kalemler oluşabilir. Özellikle limited ve anonim şirketlerde bu vergiler şirketin büyüklüğüne göre yüksek maliyetler doğurabilir.
Danışmanlık ve Avukat Ücretleri
Şirket devri sürecinde muhasebeci ve avukatlardan alınan profesyonel destek, sürecin sorunsuz ilerlemesi için gereklidir. Bu hizmetlerin ortalama maliyeti 10.000-25.000 TL arasında değişebilir.
Şirket Türüne Göre Devir Maliyeti
Devir maliyetleri, şirketin türüne ve büyüklüğüne göre farklılık gösterir. Anonim şirketler ile limited şirketlerin devir prosedürleri ve mali yükümlülükleri birbirinden farklıdır.
Limited Şirket Devri Maliyeti
Limited şirketlerde hisse devri noter huzurunda yapılmak zorundadır. 2025 yılında ortalama limited şirket devri maliyeti 20.000-35.000 TL arasında değişmektedir.
Anonim Şirket Devri Maliyeti
Anonim şirketlerde hisse devri daha esnek şekilde yapılabilmektedir. Ancak genel kurul kararı, yönetim kurulu onayı gibi ek aşamalar söz konusu olabilir. 2025 yılında anonim şirket devri maliyeti ortalama 25.000-45.000 TL civarındadır.
Şirket Devrinde Tapu ve Gayrimenkul Giderleri
Eğer şirketin aktifleri arasında gayrimenkul varsa, tapu devir işlemleri de maliyetleri artırır. Tapu harcı ve emlak rayiç bedeline göre değişen masraflar, toplam maliyetin %20’sine kadar çıkabilir.
Tapu Harcı
Şirketin sahibi olduğu taşınmazlar devredildiğinde %4 oranında tapu harcı alınmaktadır. Bu oran, taşınmazın bedeline göre ciddi bir yük getirebilir.
Emlak Vergisi
Taşınmaz devirlerinde emlak vergisi borçlarının güncel olması gerekir. Geriye dönük borçlar devralan kişi tarafından da ödenebilir, bu nedenle kontrol önemlidir.
2025 Yılına Özel Maliyet Artışları
2025 yılında ekonomik göstergelerdeki dalgalanmalar, enflasyon oranlarının yükselmesi ve hizmet sektöründe fiyat artışları nedeniyle şirket devri maliyetleri geçen yıllara göre belirgin şekilde artmıştır.
Enflasyonun Etkisi
TÜİK verilerine göre 2025 yılında %40’lara yaklaşan yıllık enflasyon, noter, danışmanlık ve resmi işlem ücretlerini ciddi oranda yükseltmiştir.
Asgari Ücrete Bağlı Harç Artışları
Noter ve bazı resmi dairelerin ücret tarifeleri asgari ücret üzerinden belirlendiğinden, asgari ücretteki artışlar bu kalemleri de etkilemektedir.
Şirket Devri İçin Devlet Teşvikleri Var mı?
Devletin bazı sektörlerde şirket birleşmeleri ve devirlerini teşvik ettiği durumlar vardır. Teknoloji, tarım ve ihracata dayalı sektörlerde belirli şartlar sağlandığında vergi muafiyetleri ve teşvik kredileri uygulanabilmektedir.
Teşvikten Yararlanma Şartları
Teşviklerden yararlanmak için KOSGEB, Ticaret Bakanlığı veya Sanayi Bakanlığı gibi kurumlara başvuru yapılmalı ve gerekli şartlar sağlanmalıdır.
Vergi Muafiyetleri
Bazı özel sektör birleşmelerinde kurumlar vergisi ve damga vergisinden muafiyet sağlanabilir. Bu durum, devir maliyetlerini önemli ölçüde düşürür.
Şirket Devrinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Devir süreci yalnızca maliyet değil, aynı zamanda hukuki ve ticari sorumluluklar da içerir. Bu nedenle öncesinde iyi bir planlama yapılması büyük önem taşır.
Borç ve Yükümlülüklerin Devri
Şirketin mevcut borçları da devralan kişi ya da kuruma geçer. Bu nedenle devir öncesi mali tablonun detaylıca incelenmesi gerekir.
Marka ve Lisansların Durumu
Şirketin sahip olduğu marka, lisans, ruhsat gibi belgelerin devredilip devredilemeyeceği önceden değerlendirilmelidir. Aksi takdirde işletme faaliyeti aksayabilir.
Şirket Devrinde Sigorta ve Sözleşmeler Ne Olur?
Şirketin sahip olduğu tüm sözleşmeler ve sigortalar da genellikle devralan kişiye geçer. Ancak bu durum sözleşme türüne göre değişebilir.
Devredenin Sorumluluğu
Bazı durumlarda devreden kişi, devir sonrası belirli süreyle mali ya da hukuki olarak sorumlu kalabilir. Bu durum, sözleşmelerde açıkça belirtilmelidir.
Yeniden Düzenleme Gereken Belgeler
Ticaret sicil kaydı, vergi levhası ve çalışan sözleşmeleri gibi belgelerin devralan adına yeniden düzenlenmesi gerekir. Bu işlemler için de zaman ve maliyet planlaması yapılmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda Şirket Devri Maliyeti 2025 ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Şirket devri için noter şart mı?
Evet, özellikle limited şirketlerde hisse devri noter huzurunda yapılmak zorundadır. Anonim şirketlerde ise bazı özel durumlar hariç noter şartı aranmaz ancak yine de resmi belge düzenlemesi gerekir.
Şirket devri süreci ne kadar sürer?
Genellikle 1 ila 3 hafta arasında tamamlanabilir. Ancak taraflar arası anlaşma süreci ve evrak eksikliği gibi durumlarda bu süre uzayabilir.
Şirket devri sırasında hangi vergiler ödenir?
Genellikle damga vergisi, KDV ve kurumlar vergisi ödenir. Ayrıca tapulu gayrimenkul varsa tapu harcı da sürece dahil olur.
Şirket devri sırasında danışmanlık almak gerekli mi?
Evet, mali ve hukuki riskleri azaltmak için uzman bir avukat ya da mali müşavirden danışmanlık almak önemlidir. Bu durum sürecin sağlıklı ilerlemesini sağlar.
Gayrimenkul varsa şirket devri nasıl etkilenir?
Gayrimenkulün devri sırasında tapu harcı, emlak rayiç bedeli ve noter masrafları gibi ek giderler ortaya çıkar. Bu da genel maliyeti artırır.
Devralan kişi borçlardan sorumlu olur mu?
Evet, şirketin devriyle birlikte geçmişe dönük borçlar da devralan kişiye geçer. Bu yüzden mali durum detaylıca analiz edilmelidir.
Devlet teşvikleri şirket devrinde kullanılabilir mi?
Belirli sektörlerde ve koşullarda geçerli olmak üzere devlet teşviklerinden yararlanılabilir. Özellikle teknoloji ve ihracat odaklı sektörlerde avantaj sağlanabilir.
Şirket devri sonrası sigorta ve ruhsatlar geçerli olur mu?
Çoğu durumda geçerlidir, ancak sigorta poliçeleri ve bazı lisansların yeniden düzenlenmesi gerekebilir. Bu nedenle işlem sonrası belgeler kontrol edilmelidir.
Kaynak: https://www.hissetakip.com/
